Waarom de overheid een stevige dosis diplomatieke rebellie onder haar ambtenaren best wel kan gebruiken
Dat start-ups de overheid de weg tonen naar innovatie staat buiten kijf, maar het is zeker niet de enige weg die de overheid kan bewandelen om met snelheid naar vernieuwing toe te werken. We weten dan wel dat ambtenaren een cruciale rol spelen in het zetten van stappen richting innovatie, maar wist je dat de bottom-up aanpak organisaties ook echt in beweging zet? Het is de kracht van intern ondernemerschap of intrapreneurschap.
Ben je een intrapreneur, toon je al ondernemend gedrag en hoe kan je het nog beter doen binnen jouw overheidsorganisatie? Intrapreneurs hebben er alle baat bij zich te verenigen om zo samen de overheid te innoveren!!
Geen betere plek dan Network Innovation, een groep ambtenaren die innovatief aan de slag gaat, om dit topic onder de loep te nemen. Heb je de inspiratiesessie van 16 november gemist? Met deze korte samenvatting ben je weer helemaal mee.
De dromers die doen
Het is belangrijk om duidelijk te zijn in wat we onder intrapreneurschap verstaan. Het is zeker geen nieuw begrip, integendeel. De definitie van Pinchot uit 1985 staat nog steeds als een paal boven water en vat het mooi samen:
“Intrapreneurs are ‘dreamers who do’: those who take hands-on responsibility for creation of innovation of any kind within organizations; they may be the creators or inventors but are always the dreamers who figure out how to turn an idea in a profitable reality.”
Pinchot, G.
Meer recente definities voegen er nog enkele andere kenmerken aan toe. Intern ondernemend gedrag is bottom-up, gericht op opportuniteiten en samenwerking, gaat verder dan het werkkader, is proactief en risico-preferent. Een hele mond vol, maar hebben we het over “de dromers die doen”, dan weet je wat het juist omvat.
Intern ondernemen, toch niet zo vanzelfsprekend in overheidsorganisaties?
Aan interne ondernemers geen gebrek in Network Innovation. Ambtenaren deelden hun succesverhalen, hun obstakels en frustraties als het gaat over intern ondernemen in een overheidsorganisatie.
Vanuit deze verhalen en het wetenschappelijk onderzoek waar Paul Preenen – Senior Researcher bij TNO – al jaren mee bezig is, blijkt dat autonomie en vertrouwen cruciale factoren zijn opdat intern ondernemerschap tot succesvolle innovaties kan leiden.
Hiërarchie, interne weerstand en de limieten van het werkkader zijn dan weer boosdoeners die ondernemerschap in de kiem smoren en die demotivatie en het vertrek van ambtenaren in de hand werken. In sterk hiërarchische organisaties wordt intern ondernemerschap vooral gezien als een vorm van rebellie. En dan kan je je afvragen: Hou je de initiatieven die vanuit ondernemerschap voortvloeien best zo lang mogelijk onder de radar tot ze hun werkelijke waarde tonen of breng je je organisatie toch maar best meteen op de hoogte?
Dat je hoe dan ook moet bereid zijn om stevige hindernissen te nemen, weet je best voor je eraan begint. En als je dan nog eens als een echte hordeloper met de juiste techniek aan de start komt, dan verhoog je je kansen op succes.
De mindset van een rebel en de skills van een diplomaat
Niemand beter dan David Gram, voormalig hoofd van Lego Ventures, om ons meer te vertellen over de techniek van de diplomatieke rebel die zijn organisatie weet mee te krijgen in zijn ondernemingen voor meer innovatie.
Hij vat het samen in 5 principes:
Accepteer weerstand.
“Er zal altijd weerstand zijn,” zegt Gram, “dat is de menselijke natuur.” Als je dat begrijpt, zal je minder snel opbranden.
Begrijp de regels die je breekt en waarom ze er waren.
Waarom is het bedrijf gebouwd zoals het is? Waarom gedragen mensen zich zoals ze doen? Wat zijn de regels, en waarom zijn ze er? Je taak als intrapreneur is niet om de bestaande organisatie te ontwrichten, het is om deze te verbeteren. Door te begrijpen waarom de huidige regels er zijn, ben je beter in staat te beoordelen hoe je ze kunt veranderen en verbeteren op een manier die de missie van het bedrijf niet ondermijnt.
Vorm een clan.
Intrapreneurs mogen niet worden verward met introverte mensen. Ze kunnen wel introvert zijn. Maar een van de sleutels tot succesvolle verandering is volgens Gram het opbouwen van een clan, een groep gelijkgestemde individuen. Hij legt uit de “dit minder gaat over het project en meer over het maken van een beweging.” Vind anderen binnen de organisatie die vaardigheden en attitudes hebben die nodig zijn om het project te voltooien.
Schrijf liefdesbrieven, letterlijk.
Gram legt uit dat ondernemers de neiging hebben om – op een goede manier – een beetje arrogant te zijn. Hun werk is indrukwekkend, maar intrapreneurs moeten niet vergeten om nederig en vriendelijk te zijn en nederigheid te cultiveren. Afgezien van het feit dat ze over de middelen van een groot bedrijf beschikken, bevinden intrapreneurs zich in dezelfde positie als de ondernemers, zegt Gram; ze bouwen op vanaf nul. En om dat te doen, moeten ze mensen aan boord krijgen. Hij stelt voor om liefdesbrieven te schrijven: “Ga naar die mensen toe en vraag ze om je te helpen, wetende dat je op de schouder van reuzen staat om in de toekomst te kijken.”
Laat anderen schitteren.
Net als weerstand, zit het in de menselijke natuur om successen voor zichzelf te willen houden, wat betekent dat we de eer opstrijken voor onze overwinningen. En dit is iets wat je zeker moet doen! Maar het is wel belangrijk om anderen de eer te geven die hen toekomt. Gram zegt dat dit – in zijn ervaring – het moreel en het enthousiasme verhoogt. Herinneren wie geholpen heeft en hen huldigen is een krachtig signaal wanneer je gedrag probeert te veranderen.”
Heb je na het lezen van dit artikel, nog honger naar meer? Bekijk dan hier de opname van de inspiratiesessie van 16 november of wissel op 14 of 16 december met andere ambtenaren ideeën uit over intern ondernemen in je organisatie en dit tijdens een online lunchmoment. Samen kijken we wat in jouw impactzone ligt. Een 20-tal ambtenaren tekenen present! Jij ook? Mail dan naar nido@bosa.fgov.be
Wil je op de hoogte blijven van alles wat met innovatie te maken heeft binnen de federale overheid? Sluit je dan zeker aan bij de gesloten LinkedIn-groep van Network Innovation, waar innovatieve ambtenaren elkaar inspireren.